รับประทานอาหารที่ปลอดภัยด้วยมาตรฐาน GMP และ HACCP

ระบบ GMP และ HACCP นี้ เป็นระบบที่ผู้ ผลิตอาหาร ในหลายประเทศทั่วโลกประยุกต์ใช้มานานเกือบ 20 ปี ซึ่งระบบเหล่านี้จะช่วยดูแลในเรื่องสุขลักษณะที่ดีในการผลิต และดูแลความปลอดภัยของผู้บริโภค และหลายประเทศก็ได้มีการบังคับใช้เป็นกฏหมายเพื่อเป็นการคุ้มครองผู้บริโภค ในแต่ละประเทศนั้น ๆ ตั้งแต่สหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร แคนาดา ออสเตเรีย นิวซีแลนด์ และประเทศอื่น ๆ ให้ได้รับประทานอาหารกันอย่างปลอดภัย

สำหรับผู้ที่อยู่ในแวดวงการ ผลิตอาหาร ระบบนี้ อาจไม่ใช่เรื่องใหม่แต่อย่างใด แต่สำหรับคนนอกวงการอาหารที่รักและใส่ใจสุขภาพนั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่จะมาทำ ความรู้จักกับระบบเหล่านี้ เพื่อใช้เป็นตัวช่วยในการเลือกซื้อเลือกบริโภคในช่วงที่บ้านเรายังไม่มี กฏหมายเหล่านี้มาบังคับใช้ให้ครอบคลุมทุก ๆ โรงงาน ทุก ๆ ผู้ผลิต ให้เราได้มั่นใจกับการบริโภคอาหารที่ผลิตภายในประเทศกันอย่างปลอดภัย มาทำความรู้จักระบบ GMP และ HACCP กันดีกว่า

จีเอ็มพี (GMP: Good Manufacturing Practice) หรือ หลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิต นั้นมาจากหน่วนงานที่มีชื่อว่า โคเด็กซ์ (Codex.) ซึ่งเป็นชื่อใช้เรียกคณะกรรมาธิการโครงการมาตรฐานอาหาร FAO/WHO (Codex Alimentarius Commission - CAC) มีหน้าที่กำหนดมาตรฐานอาหารให้เป็นมาตรฐานสากล ซึ่งระบบ GMP นี้มุ่งหมายให้โรงงาน ผลิตอาหาร ดูแลและจัดการตั้งแต่ผู้ส่งมอบ (supplier) โรงงาน อาคารผลิต เครื่องมือ เครื่องจักร ไปจนถึงการ ควบคุมการผลิต คนทำงานให้มีสุขลักษณะที่ดี สะอาด และเหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงที่จะทำให้อาหารไม่ปลอดภัย

เช่นเดียวกับระบบ GMP โดยระบบ HACCP นั้นจะมุ่งเน้นที่จะนำทุกๆ ขั้นตอนการผลิต ตั้งแต่การรับวัตถุดิบ บรรจุภัณฑ์ ทุกๆชนิดที่ใช้ ไปจนถึงทุกๆ ขั้นตอนการผลิต มาวิเคราะห์และประเมินอันตรายทั้ง 3 ทาง (อันตรายทางเคมี, อันตรายทางชีวภาพ และอันตรายทางกายภาพ) และหามาตรการในการควบคุม เพื่อให้ผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัย

คุณผู้อ่านอ่านมาถึงตรงนี้แล้วคงพอเข้าใจในหลักการของทั้งสองระบบนี้กันแล้วใช่ไหมว่า เป็นระบบที่จะช่วย ควบคุมการผลิต ในทุก ๆ ขั้นตอนให้ผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภคนั่นเอง โรงงานที่จัดทำระบบเหล่านี้จนยื่นขอการตรวจรับรอง โดยไม่มีข้อบังคับใด ๆ จากลูกค้า จึงถือว่าเป็นโรงงานที่มีความรับผิดชอบต่อผู้บริโภค และน่าชื่นชมเป็นอย่างยิ่ง หลายผู้ผลิตที่ประยุกต์ใช้ระบบ GMP /HACCP จึงได้เริ่มนำระบบเหล่านี้มาระบุลงบนฉลากเพื่อเป็นการสื่อสารให้ผู้บริโภค อย่างเรา ๆ รับทราบ ถึงความปลอดภัยที่มี แม้หลาย ๆ ท่านอาจยังไม่รู้มาก่อนว่าคือระบบอะไร จึงเป็นที่มาที่ผู้เขียนอยากอธิบายให้ผู้บริโภคทั่วไป ได้เข้าใจกันอย่างแท้จริง และเป็นเครื่องมือหนึ่งในการช่วยเลือกผลิตภัณฑ์ที่จะบริโภคกันอย่างปลอดภัย มากขึ้น

แต่สิ่งที่น่าน้อยใจแทนคนไทยนั่นก็คือ ประเทศไทยเรามีโรงงาน ผลิตอาหาร ที่ดี มีคุณภาพและมาตรฐานการผลิตที่สะอาดปลอดภัย จนสามารถส่งออกไปขายทั่วโลกเป็นจำนวนมาก ผลิตภัณฑ์อาหารเหล่านั้นต้องผ่านการตรวจรับรองทั้งระบบ GMP/ HACCP และระบบอื่นๆ มากมาย สิบกว่าปีจากประสบการณ์ของผู้เขียนในการตรวจโรงงาน ผลิตอาหาร หลายร้อยโรงงานตามระบบ GMP/HACCP และระบบประกันความปลอดภัยอื่นๆที่สูงกว่านั้น

ล้วนแล้วแต่เป็นการตรวจเพื่อส่งออกสินค้าไปยังต่างประเทศเสียเป็นส่วนใหญ่ มีเพียงโรงงานบางส่วนที่จะแสดงความรับผิดชอบในการจัดทำระบบเหล่านี้กับ ผลิตภัณฑ์ที่ขายในประเทศเพื่อผู้บริโภคอย่างเราๆ จะได้บริโภคผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยต่อสุขภาพ แม้จะเคยได้ทราบข่าวว่าหน่วยงานภาครัฐที่ดูแลกฏหมายมีความประสงค์ที่จะนำ ระบบ GMP/HACCP มาบังคับใช้กับโรงงานอาหารในประเทศไทย ข่าวที่เคยได้ยินมาเกือบสิบปี จนถึงปัจจุบันนี้ ประเทศเราก็ยังไม่ได้มีการประกาศใช้ระบบ เหล่านี้เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคในประเทศให้ครอบคลุมทุกๆโรงงานผู้ ผลิตอาหาร กันอย่างเป็นทางการเลย

ดังนั้น ผู้บริโภคที่รักและใส่ใจสุขภาพอย่างเรา ๆ จึงจำเป็นจะต้องมีหน้าที่ในการระมัดระวัง และเลือกบริโภคอาหารที่มีความปลอดภัย โดยผลิตภัณฑ์อาหารที่ผ่านกระบวนการผลิตตามระบบ GMP และ HACCP นี้ ก็จะเป็นตัวช่วยประกันความปลอดภัยให้เรามั่นใจได้เบื้องต้นว่า ผลิตภัณฑ์อาหารนั้นสะอาด และมีความปลอดภัยในทุกๆ ขั้นตอนการผลิต