โรคจิตเภท (Schizophrenia) เป็นกลุ่มอาการของโรคที่มีความผิดปกติของความคิด ทำให้ผู้ป่วยมีความคิดและการรับรู้ไม่ตรงกับความเป็นจริงส่งผลเสียต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การดูแลตัวเอง การใช้ชีวิตในสังคม ซึ่งเดิมนั้นเชื่อกันว่า โรคจิตเภท มีสาเหตุมาจากการเลี้ยงดูในวัยเด็กที่ไม่ถูกต้อง ทำให้เด็กเมื่อโตขึ้นป่วยเป็นโรคจิตเภท แต่ปัจจุบันเชื่อว่าสาเหตุหลักเป็นเรื่องของความผิดปกติของ ระบบสารเคมีในสมอง และ ความผิดปกติในส่วนอื่นๆ ของสมอง ส่วนการเลี้ยงดูจากครอบครัวนั้น พบว่า การใช้อารมณ์ต่อกันสูง เช่น ชอบตำหนิติเตียนผู้ป่วย มีท่าทีไม่เป็นมิตร หรือเข้าไปจู้จี้ยุ่งเกี่ยวกับผู้ป่วยมากเกินไป มีผลต่อการกำเริบของโรค เชื่อว่าผู้ป่วยนั้นมีจุดอ่อนบางอย่างอยู่แล้ว เมื่อพบกับสภาพกดดันไม่ว่าจะเป็นเรื่องทางร่างกาย จิตใจ สภาพแวดล้อม ยาหรือสารต่างๆ ก็อาจทำให้เกิดอาการของโรคจิตเภทขึ้นมาหรือทำให้อาการที่มีอยู่นั้นแย่ลงได้อย่างไรก็ตาม ขอย้ำว่า “โรคจิตเภท” สามารถรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพให้กลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้ เส้นทางสู่การหายป่วย คือ
สัญญาณเตือนของ “โรคจิตเภท” ที่สามารถสังเกตได้เช่น ไม่สนใจตัวเอง บางครั้งนั่งนิ่งไม่เคลื่อนไหว มีความคิดผิดเพี้ยนจากความเป็นจริง มีอาการหลงผิด คิดว่าคนอื่นจะมาทำร้าย มีอาการประสาทหลอน หูแว่ว ได้ยินเสียงคนมาสั่งให้ทำโน่นทำนี่ ได้ยินคนมาพูดคุยกับตน ทั้งๆ ที่ความจริงไม่เป็นเช่นนั้น รวมทั้งเห็นภาพหลอนความหวังและกำลังใจเป็นสิ่งที่สำคัญมากสำหรับผู้ที่กำลังเจ็บป่วย ที่จะช่วยให้สามารถก้าวข้ามผ่านความเจ็บป่วยนั้นไปได้ หากผู้ป่วยได้รับการบำบัดรักษาและดูแลอย่างถูกวิธี ก็สามารถกลับคืนสู่สถานภาพเดิมที่เคยเป็นก่อนหน้าได้ ปัจจัยแรกและสำคัญที่สุดคือผู้ป่วยต้องยอมรับก่อนว่า ตนเองมีอาการและเปิดใจที่จะทำการรักษา ครอบครัวยอมรับพามารักษาในระยะเริ่มต้น แพทย์ และยามีประสิทธิภาพ โดยขอวิงวอนสังคมอย่าตีตราผู้ป่วยว่าเป็นคนไม่ดีหรือน่ากลัว หรือเรียกคนที่ทำอะไรไม่ดี ทำอะไรแปลกๆ รุนแรง หรือเรียกฆาตกรว่า โรคจิต ไม่เพียงแต่ทำให้ผู้ที่เป็นโรคนี้เสียใจแล้วยังทำให้ไม่กล้าไปรักษา ต้องทนอยู่กับโรค ทำให้โอกาสในการหายลดน้อยลง ในความเป็นจริงผู้ที่ป่วยเป็นจิตเภท มีข่าวรุนแรงบ้างเป็นบางครั้ง และที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะไม่ได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง และปัจจุบันก็ยังมีผู้ป่วยอีกจำนวนมากที่กำลังรอคอยเวลาที่จะได้กลับคืนสู่สังคม แต่จะกลับมาได้หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับการเปิดใจ ให้โอกาส และกำลังใจจากสังคม ที่จะยอมรับว่า โรคจิตเภท ก็เป็นเหมือนโรคเรื้อรังทั่วไป หากได้รับการรักษาที่ดีแล้ว สามารถกลับคืนสู่สังคม และครอบครัวที่พวกเขารักได้เช่นกัน
ที่มา : สสส.
- ตรวจพบแต่เนิ่นๆ รักษาให้เร็วและต่อเนื่อง
- ได้รับการสนับสนุนจากครอบครัว ชุมชน และสังคม มีสภาพแวดล้อมความเป็นอยู่ที่มั่นคงมีระเบียบและสงบ มีคนพูดคุยแบ่งปันประสบการณ์และความรู้สึกแก่กันได้
- ได้ทำกิจกรรมที่มีความหมายต่อชีวิต ได้แก่ การเรียน งานอาชีพ งานอดิเรก
- ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา ใช้สารเสพติด ซึ่งเหล่านี้จะช่วยให้อาการหายไปโดยเร็วนำไปสู่การดำเนินชีวิตตามความคาดหวังและวาดฝันไว้ได้
สัญญาณเตือนของ “โรคจิตเภท” ที่สามารถสังเกตได้เช่น ไม่สนใจตัวเอง บางครั้งนั่งนิ่งไม่เคลื่อนไหว มีความคิดผิดเพี้ยนจากความเป็นจริง มีอาการหลงผิด คิดว่าคนอื่นจะมาทำร้าย มีอาการประสาทหลอน หูแว่ว ได้ยินเสียงคนมาสั่งให้ทำโน่นทำนี่ ได้ยินคนมาพูดคุยกับตน ทั้งๆ ที่ความจริงไม่เป็นเช่นนั้น รวมทั้งเห็นภาพหลอนความหวังและกำลังใจเป็นสิ่งที่สำคัญมากสำหรับผู้ที่กำลังเจ็บป่วย ที่จะช่วยให้สามารถก้าวข้ามผ่านความเจ็บป่วยนั้นไปได้ หากผู้ป่วยได้รับการบำบัดรักษาและดูแลอย่างถูกวิธี ก็สามารถกลับคืนสู่สถานภาพเดิมที่เคยเป็นก่อนหน้าได้ ปัจจัยแรกและสำคัญที่สุดคือผู้ป่วยต้องยอมรับก่อนว่า ตนเองมีอาการและเปิดใจที่จะทำการรักษา ครอบครัวยอมรับพามารักษาในระยะเริ่มต้น แพทย์ และยามีประสิทธิภาพ โดยขอวิงวอนสังคมอย่าตีตราผู้ป่วยว่าเป็นคนไม่ดีหรือน่ากลัว หรือเรียกคนที่ทำอะไรไม่ดี ทำอะไรแปลกๆ รุนแรง หรือเรียกฆาตกรว่า โรคจิต ไม่เพียงแต่ทำให้ผู้ที่เป็นโรคนี้เสียใจแล้วยังทำให้ไม่กล้าไปรักษา ต้องทนอยู่กับโรค ทำให้โอกาสในการหายลดน้อยลง ในความเป็นจริงผู้ที่ป่วยเป็นจิตเภท มีข่าวรุนแรงบ้างเป็นบางครั้ง และที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะไม่ได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง และปัจจุบันก็ยังมีผู้ป่วยอีกจำนวนมากที่กำลังรอคอยเวลาที่จะได้กลับคืนสู่สังคม แต่จะกลับมาได้หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับการเปิดใจ ให้โอกาส และกำลังใจจากสังคม ที่จะยอมรับว่า โรคจิตเภท ก็เป็นเหมือนโรคเรื้อรังทั่วไป หากได้รับการรักษาที่ดีแล้ว สามารถกลับคืนสู่สังคม และครอบครัวที่พวกเขารักได้เช่นกัน
ที่มา : สสส.
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น